Yayın Tarihi: 26 Mart 2025
İletişim: NCI Basın Ofisi – 240-760-6600

Günlük yaşamda yapılan hafif ve orta-şiddetli fiziksel aktivitelerin, daha hareketsiz bir yaşam tarzına kıyasla kanser riskini azalttığı, Birleşik Krallık’ta 85.000’den fazla yetişkini kapsayan geniş bir prospektif kohort çalışmasıyla ortaya kondu. NIH ve Oxford Üniversitesi araştırmacılarının yürüttüğü çalışma, hafif yoğunluklu aktivitelerin (ev işleri, günlük işler, alışveriş vb.) kanser riskindeki azalma ile ilişkisini değerlendiren ilk çalışmalardan biri olarak dikkat çekiyor. Bulgular 26 Mart 2025’te British Journal of Sports Medicine dergisinde yayımlandı.

Daha önce yapılan araştırmalar fiziksel aktivite ile daha düşük kanser riski arasında ters bir ilişki olduğunu göstermişti; ancak bu çalışmaların çoğu, aktivite yoğunluğunu doğru şekilde yansıtmayabilen öz-bildirim anketlerine dayanıyordu. Objektif ölçümlerle yapılan sınırlı sayıdaki çalışma ise daha çok yüksek yoğunluklu hareketleri incelemişti. Yeni çalışmada, NIH Ulusal Kanser Enstitüsü liderliğinde, UK Biobank katılımcıları (medyan yaş 63) bir hafta boyunca bilek accelerometresi takarak günlük toplam aktiviteleri, aktivite yoğunlukları ve adım sayılarını kaydettirdi. Araştırmacılar daha sonra bu verileri, fiziksel aktiviteyle ilişkili olduğu bilinen 13 kanser türünün görülme sıklığı ile karşılaştırdı (örneğin meme ve kolorektal kanser).

Yaklaşık 5,8 yıllık takip dönemi sonunda 2.633 katılımcı bu 13 kanser türünden biriyle teşhis edildi.
Sonuçlar çarpıcıydı:

• Günlük toplam fiziksel aktivite düzeyi en yüksek olan grupta, en düşük gruba kıyasla kanser geliştirme riski %26 daha düşüktü.

• Sedanter (hareketsiz) geçirilen sürenin hafif veya orta-şiddetli aktivite ile değiştirilmesi, kanser riskinde azalma sağladı.

• Bu ilişkiler, yaş, cinsiyet, yaşam tarzı alışkanlıkları, VKİ ve diğer sağlık durumları gibi faktörlere göre düzeltme yapıldıktan sonra da geçerliydi.

Günlük adım sayısı da kanser riskiyle anlamlı şekilde ilişkili bulundu:

• 5.000 adım referans alındığında,

  • 7.000 adım günlük ortalama → %11 daha düşük risk,

  • 9.000 adım → %16 daha düşük risk sağladı.

• 9.000 adımın üzerindeki artışlarda ise faydanın plato yaptığı görüldü.

• Adım hızı (tempo) ise kanser riski üzerinde belirgin bir etkiye sahip değildi.

Araştırmacılar, özellikle düşük düzeyde aktif bireylerin bile, gün içine daha fazla yürüyüş ekleyerek —hız önemli olmaksızın— kanser risklerini azaltabileceklerini belirtiyor. Çalışma, günlük yaşamın içinde yapılan hafif fiziksel aktivitelerin bile uzun vadeli sağlık üzerinde güçlü koruyucu etkilere sahip olduğunu gösteren en önemli kanıtlardan biri olarak değerlendiriliyor.